1. Có phải theo Đạo Tin Lành là bỏ ông bỏ bà không?
Câu trả lời khẳng định là: KHÔNG, xin được giải bày như sau:
Nhiều người Việt Nam
Người Tin Lành
biểu lộ sự hiếu thảo đối với ông bà cha mẹ chủ yếu khi ông bà cha mẹ còn
sống, còn khi ông bà cha mẹ qua đời thì con cháu lo chôn cất chu đáo
theo nghi lễ trang nghiêm của Hội Thánh trong tinh thần thương tiếc, hy
vọng, ngoài ra không nhang đèn, không lập bàn thờ bài vị, không van vái,
không cúng bái người đã chết. Có lẽ vì người Tin Lành không làm theo
phong tục cổ truyền đối với người quá cố như những người Việt
Trong
Kinh Thánh Cựu Ước, Đức Chúa Trời dạy rõ: "Hãy hiếu kính cha mẹ ngươi,
hầu cho ngươi được sống lâu trên đất mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi
ban cho." (Lời Kinh Thánh sách Xuất Hành 20:12) và “Kẻ nào đánh cha hay
mẹ mình, sẽ bị xử tử”, “Kẻ nào mắng cha hay mẹ mình, sẽ bị xử tử” (Lời
Kinh Thánh sách Xuất Hành 21:15-17 ). Trong Kinh Thánh Tân Ước, Chúa
Giê-xu đã lên án thái độ giả hình của những người mượn lý do tôn giáo để
bỏ bê bổn phận hiếu thảo đối với cha mẹ. Thánh Phaolô cũng liệt kê hành
động bội nghịch cha mẹ như là tội ác của nhân loại. ông khuyên " Nhưng
nếu bà góa có con hoặc cháu, thì con cháu trước phải học làm điều thảo
đối với nhà riêng mình và báo đáp cha mẹ; vì điều đó đẹp lòng Đức Chúa
Trời" (I Timôthê 5:4). Ông cũng nhắc lại điều răn Chúa dạy: "Phải hiếu
kính cha mẹ" là điều răn đầu tiên kèm theo lời hứa, "nhờ đó con mới được
phúc và sống lâu trên đất" (Ê-phê-sô 6:1-3). Nói một cách khác người
Tin Lành muốn được phúc và sống lâu trên đất phải thật lòng hiếu kính
cha mẹ theo như lời Chúa dạy.
Thế
tại sao người Tin Lành không cúng bái, không thờ lạy ông bà cha mẹ quá
cố? Người Tin Lành cũng là người Việt Nam biết tôn trọng những truyền
thống văn hóa tốt đẹp của tiền nhân để lại nhưng những phong tục nào
không phù hợp với lời Chúa dạy thì người Tin Lành không dám vâng theo.
Thánh Kinh đã dạy rõ các tín hữu Tin Lành: "Vả, lúc trước anh em còn tối
tăm, nhưng bây giờ nên người sáng láng trong Chúa. Hãy bước đi như các
con sáng láng, vì bông trái của sự sáng láng ở tại mọi điều nhân từ,
công bình và thành thật. Hãy xét điều chi vừa lòng Chúa và chớ dự vào
công việc vô ích của sự tối tăm." (Êphêsô 5:8-11). Dựa trên lời Chúa
dạy, người Tin Lành phải hết lòng thành thật yêu thương cha mẹ, phụng
dưỡng cha mẹ khi tuổi già sức yếu đồng thời tôn kính tổ tiên, giữ danh
thơm tiếng tốt cho gia đình, dòng họ.
Người
Tin Lành quan niệm chữ hiếu có giá trị đích thực khi con cháu bày tỏ
lòng hiếu thảo, báo đáp công ơn ông bà cha mẹ khi các cụ còn sống. Một
món ăn ngon lúc đói lòng, một cái áo ấm khi trời lạnh, một lon sữa,
thuốc men khi ốm đau, một lời thăm hỏi ân cần khi buồn bã mà con cháu
dâng tặng ông bà cha mẹ lúc các cụ còn sống, thiết tưởng có giá trị muôn
phần hơn mâm cao cổ đầy và tiếng khóc than thảm thiết lúc ông bà cha mẹ
đã khuất. Khi các cụ qua đời thì lập tức bước vào một thế giới khác do
Chúa định. Trường hợp nếu các cụ đã tin thờ Chúa thì được về ngay với
Chúa hưởng nước thiên đàng. Chúa Giê-xu phán: "Hỡi các ngươi được Cha Ta
ban phước, hãy đến mà nhận lấy nước thiên đàng đã sắm sẵn cho các ngươi
từ khi dựng nên trời đất" (Mathi ơ 25:34). Nếu các cụ trước kia không
tin thờ Chúa thì nay chờ ngày Chúa phán xét công bình như Thánh Kinh
khẳng định: "Theo như đã định cho loài người phải chết một lần rồi chịu
phán xét" (Hê-bơ-rơ 9:27). ông bà cha mẹ dù yêu thương chúng ta bao
nhiêu đi nữa, một khi đã qua đời thì không còn liên lạc gì với trần
gian, không có quyền ban phước hay giáng họa, không nhận hưởng được lễ
vật gì, cũng không giải quyết được vấn đề từ sự cúng bái hay van vái của
chúng ta. Tất cả những phước hạnh tươi đẹp chúng ta đã có, đang có và
sẽ được có, đều hoàn toàn do Đức Chúa Trời ban cho mà thôi. Chúng ta
đáng phải hết lòng biết ơn Ngài, cầu khẩn với Ngài và vâng lời Ngài mới
là phải lẽ. Vì quan niệm như vậy nên người Tin Lành không cúng giổ. Khi
có cuộc họp mặt truyền thống gia đình, người Tin Lành thường nhắc đến
công ơn ông bà cha mẹ, cầu nguyện tạ ơn Chúa, xin Chúa ban bình an, sức
khỏe cho người thân còn sống, rồi cùng ăn uống vui vẻ thật thà. Người
Tin Lành phải tôn trọng và thường xuyên thăm viếng chăm sóc mồ mả ông bà
cha mẹ và của người thân. Do ảnh hưởng của lời Chúa dạy mà các nghĩa
trang ở các nước âu Mỹ theo đạo Tin Lành được chăm sóc thật chu đáo, đẹp
đẽ chẳng khác nào những công viên đầy hoa lá. Người Tin Lành phải tôn
trọng tình bà con ruột thịt, sẵn sàng yêu thương giúp đỡ bà con và những
ai đang cần giúp đỡ, nhưng vấn đề liên quan đến tín ngưỡng, đức tin thì
không dám trái lời Chúa dạy. Mặt khác, thử xem phong tục thờ cúng. Trên
bàn thờ tổ tiên, người ta thờ Ngũ-Đại-Tông gồm có năm bài vị thờ năm
ông: Cao, Tằng, Tổ, Khảo, Hiển. Khi có người trong tộc qua đời, thì con
cháu đem tên người mới chết đặt vào chỗ ông Hiển lên ông Khảo, đưa ông
Khảo lên ông Tổ, đưa ông Tổ lên ông Tằng, đưa ông Tằng lên ông Cao ra
khỏi bàn thờ. Thờ phượng như vậy làm sao đủ được, vì thỉnh thoảng cứ
phải bỏ bớt các vị trên trước, không thờ nữa. Người Tin Lành tin rằng
loài người cần hết lòng thờ phượng Đức Chúa Trời theo lời Chúa dạy trong
Thánh Kinh mới là thờ đầy đủ. Ngài là Đấng Tạo Hóa và bảo tồn muôn loài
vạn vật, cũng là Đấng cầm quyền họa phước trên đời sống chúng ta. Thờ
phượng Đức Chúa Trời giống như tưới gốc cây là tưới được cả cây, chứ
không phải chỉ tưới cành, tưới ngọn. Vả lại, người Tin Lành rất kính sợ
điều răn Chúa dạy: "Các ngươi không được thờ thần nào khác ngoài Ta"
(Xuất Hành 20:3).
Như
vậy quí đồng hương thấy người Tin Lành là người hiếu theo phương cách
đúng và thực tế không bỏ ông bỏ bà. Mong quí vị mau mau trở lại thờ
phượng Đức Chúa Trời là Đấng Chân Thần, như người con đã đi xa trở về
nhà cha, vâng lời Thiên phụ chúng ta. Đó mới là hiếu thảo chân thật, đó
mới là sự thờ phượng đẹp lòng Chúa, đẹp lòng tổ tiên và ích lợi cho bản
thân vậy.
2. Có phải Đạo Tin Lành là đạo của người Mỹ không?
Câu trả lời rõ ràng là: KHÔNG, xin giải bày như sau:
Châu
Mỹ mới được khám phá năm 1492 và nước Mỹ mới được lập quốc năm 1776,
nghĩa là hơn 200 năm nay, trong khi Đạo Tin Lành đã có từ 2000 năm
trước, như vậy không thể nói Đạo Tin Lành là Đạo Mỹ được. Trên thế
giới, có một số dân tộc có tôn giáo riêng như: Ấn Độ có Ấn Độ giáo, Phật
giáo, Nhật Bản có Thần giáo Shinto, Do Thái có Do Thái giáo", như vậy
Đạo Tin Lành không là đạo riêng của một dân tộc nào. Đạo Tin Lành là
Tin Tức Tốt Lành của Đức Chúa Trời dành cho toàn thể nhân loại, không
phân biệt màu da chủng tộc, ngôn ngữ, phái tính. Đạo Tin Lành thích hợp
với mọi dân tộc ở khắp nơi trên thế giới. Đạo Tin Lành có gốc rễ phát
sinh từ nước Do Thái nhưng không phải là đạo của người Do Thái. Phần
đông người Mỹ theo đạo Tin Lành, nhưng đạo Tin Lành không phải là đạo
Mỹ. Đạo Tin Lành thịnh hành ở âu Châu, Mỹ Châu, úc Châu và nhiều nước ở
Phi Châu. Gần đây Đạo Tin Lành phát triển mạnh ở Đại Hàn và Nam Mỹ. Theo
bản thống kê chính xác, thì hiện nay một phần ba nhân loại trên thế
giới đang tôn thờ Chúa Cứu Thế Giê-xu. Khoảng 86% người Mỹ, Gia-nã-đại,
úc đều tin theo Chúa. Kết quả hiển nhiên do đạo Tin Lành đem lại cho các
quốc gia, các gia đình và từng đời sống con người đã chứng minh giá trị
ưu việt và cụ thể của Đạo Tin Lành. Trên thực tế, không phải ngẫu nhiên
mà có sự trùng hợp giữa 50 quốc gia nghèo nhất trên thế giới cũng là
những quốc gia có ít người tiếp nhận Tin Lành nhất. Trong các quốc gia
này ước tính có khoản 2 hoặc 3 tỷ người chưa tiếp nhận Chúa. Một tác giả
đã đi đến kết luận sau đây sau khi quan sát hiện trạng các quốc gia
nghèo trên thế giới: "The poor are lost and the lost are poor" (tạm
dịch, những người nghèo khổ là những người chưa biết Chúa, và những
người chưa biết Chúa là những người nghèo khổ). Mức sống của một quốc
gia thường định mức theo tuổi thọ trung bình, tỉ lệ tử vong của trẻ em
sơ sinh và tỉ lệ xóa nạn mù chữ. Hầu hết những quốc gia có mức sống thấp
nhất là những quốc gia có ít người thờ Chúa nhất. Trái lại những quốc
gia có mức sống cao nhất là những quốc gia có nhiều người thờ Chúa nhất.
Thật
ra Đạo Tin Lành bắt đầu từ khi Chúa Giê-xu giáng sinh tại thành
Bết-lê-hem, nước Do Thái. Trong đêm Đấng Cứu Thế ra đời, một thiên sứ
của Đức Chúa Trời đã đến loan báo tin mừng cho nhân loại: "Đừng sợ chi,
vì này ta báo cho các ngươi một Tin Lành, sẽ là sự vui mừng lớn cho muôn
dân..." (Luca 2:9). Chính sự giáng sinh của Chúa Cứu Thế đã chia đôi
dòng lịch sử của nhân loại thành ra trước Chúa và sau Chúa. Niên hiệu
của cả thế đang dùng được tính từ năm Chúa giáng sinh. Sau khi chịu chết
vì tội lỗi nhân loại trên thập tự giá, Chúa Giê-xu đã từ cõi chết sống
lại, chiến thắng tử thần. Rồi trước khi về trời Ngài đã truyền lệnh cho
các môn đồ, "Hãy đi khắp thế gian giảnh Tin Lành cho mọi người. Ai tin
và chịu Báp-tem sẽ được cứu, còn ai không tin sẽ kết tội" (Mác
16:15,16). Dưới sự tác động của quyền phép Đức Thánh Linh, các môn đồ
Chúa đã vâng lệnh Ngài đem Tin Lành truyền bá khắp nơi trên thế giới,
chiến thắng tối tăm, sợ hãi, biến đổi hẳn khuôn mặt văn hóa của thế
giới, thay đổi hẳn số phận hẩm hiu của biết bao nhiêu cuộc đời.
Năm
1911 Đạo Tin Lành mới được truyền bá đến Việt Nam do các giáo sĩ của
Hội Truyền Giáo Phúc âm Liên Hiệp (Christian and Missionary Alliance) ở
Bắc Mỹ, kết quả thành lập được Hội Thánh Tin Lành Việt Nam. Vào các thập
niên 60 và 70, các Hội Truyền Giáo Tin Lành khác lần lượt đến tại Việt
Nam và thành lập các Hội Thánh Báp-tít, Mennonite, Ngũ Tuần... Ngay từ
những năm tháng đầu tiên, người Tin Lành ở Việt Nam đã sớm tiến tinh
thần tự lập, tự trị và tự truyền bá Tin Lành cho đồng bào Việt Nam.
Người đặt câu hỏi trên đây dường như có ý muốn nói rằng Đạo Tin Lành là đạo của người Mỹ, chúng ta là người Việt Nam thì theo đạo người Việt Nam Nam đi theo cũng không phải phát xuất từ Việt Nam Nam Nam Nam Nam nào theo Phật Giáo nói rằng tôi theo đạo Ấn Độ, cũng không người Việt Nam Nam Nam Nam Nam
3. Phải chăng Đạo Tin Lành cũng là đạo tin theo để làm lành?
Mọi người Việt Nam Nam Nam Nam
Nếu
hiện nay quí đồng hương đang theo một tôn giáo dạy người ta làm lành,
đó cũng là điều tốt. Thế nhưng chính trong quá trình cố gắng làm như
thế, quí vị cũng đã nhận ra sự thật là mình làm lành không trọn, lòng
không bình an, không biết chắc nỗ lực đến mức nào mới đủ để được lên
thiên đàng. Tất cả mọi người đang tự tu, tự cứu và dựa vào việc lành để
được cứu rỗi đều có một tâm trạng bất an như thế. Người Tin Lành thì
luôn luôn tin chắc mình đã được cứu rỗi, với tâm trạng bình an hy vọng.
Người Tin Lành chắc khi qua đời là về ngay với Chúa trên thiên đàng.
Tại sao dám chắc như vậy? Tại vì sự cứu rỗi là quà tặng do Chúa Cứu Thế
Giê-xu làm trọn xong xuôi và ban tặng cho chúng ta. Quà tặng nầy không
phải do chúng ta làm gì xứng đáng để nhận lãnh, nhưng do lòng thương xót
vô hạn Chúa ban cho: "Vì tiền công của tội lỗi là sự chết, nhưng tặng
phẩm của Đức Chúa Trời là đời sống vĩnh cữu trong Chúa Cứu Thế Giê-xu,
Chúa chúng ta." Đức Chúa Trời đã tuyên hứa như thế và Ngài là Đấng thành
tín, không bao giờ thất hứa. Rất mong quí đồng hương lấy lòng tin tiếp
nhận Tin Lành của Chúa Cứu Thế Giê-xu để hưởng được ơn cứu rỗi tuyệt
vời, vô giá do Chúa ban cho.
4. Đạo Tin Lành khác với Đạo Công Giáo La-mã ( đạo Thiên Chúa ) như thế nào?
Đạo
Tin Lành và Đạo Công Giáo có cùng một gốc mà ra. Cả hai đều có cùng
niềm tin nơi Đức Chúa Trời căn cứ trên Thánh Kinh Cựu Ước và Tân Ước.
Nhưng sự khác biệt chíng giữa hai giáo hội này là vị trí và thẩm quyền
mỗi bên dành cho Thánh Kinh. Mặc dù người Công Giáo tin rằng Thánh Kinh
được Đức Chúa Trời soi dẫn, họ cũng tin rằng truyền thống Giáo Hội trải
qua dòng lịch sử do các Giáo Hoàng và Giáo Hội Nghị lập thành có giá trị
quyết định trong các vấn đề niềm tin và giáo lý. Vì đó theo năm tháng
Giáo Hội Công Giáo La-mã đã thêm những giáo lý không có trong Kinh
Thánh. Ta có thể nhắc qua một số giáo lý thêm thắt đó như sau: Cầu
nguyện trực tiếp với Đức Mẹ, với các thánh và các thiên thần (năm 600),
mua chứng thư xá tội để giảm thiểu thời gian ở ngục luyện tội (năm
1190); xưng tội với linh mục (năm 1215), Thánh Kinh được liệt vào danh
sách cấm giáo dân đọc (Toulouse năm 1229), ngục luyện tội từ giáo lý nên
lên thành tín điều bởi Công Đồng Florence (năm 1438); truyền thống Giáo
Hội được thừa nhận có uy quyền tương đương Thánh Kinh bởi Công Đồng
Trent (năm 1545), Đức Mẹ vô nhiễm nguyên tội được Giáo Hoàng Pius IX
công bố năm 1854; Sự Vô Ngộ (không sai lầm) của Giáo Hoàng được Công
Đồng Vatican công bố năm 1870, Giáo Hoàng Benedict XV công bố Đức Mẹ là
Đấng đồng cứu chuộc với Chúa Giê-xu và Đức Mẹ về trời được Giáo Hoàng
Pius XII công bố năm 1950. Người Tin Lành tin tưởng Thánh Kinh là uy
quyền duy nhất và đầy đủ của đức tin. Người Tin Lành chỉ tôn trọng những
truyền thống nào của Hội Thánh phù hợp với Thánh Kinh. Người Tin Lành
muốn trở về với cuội nguồn đức tin và hình thức sống đạo theo như Thánh
Kinh chỉ dẫn, không thêm, không bớt.
Vào
thời cải chánh Giáo Hội (từ khoảng năm 1500 đến 1650) ở Châu âu, một tu
sĩ Công Giáo La-mã người Đức tên Martin Luther, đã tái khám phá tín lý
xưng nghĩa bởi đức tin do sứ đồ Phao Lô viết ra trong thư La-mã thuộc
Thánh Kinh Tân Ước. Luther lý luận: "nếu một người được xưng nghĩa (tức
được kể là trắng án) khỏi tội lỗi duy bởi đức tin đặt nơi Chúa Giê-xu
như Thánh Kinh khẳng định, thì cần gì ta phải đi hành hương, phải tự
hành xác để thú tội, cần gì mua chứng thư xá tội, cần gì trải qua ngục
luyện tội và chịu các phép bí tích sau cùng?" Vì những khám phá của
Luther đã cắt đứt truyền thống của Công Giáo La-mã nên ông bị Giáo Hội
thời bấy giờ dứt phép thông công. Tuy nhiên phần lớn người Đức đương
thời đã lũ lượt kéo đến nghe ông giảng Thánh Kinh. Từ đó Giáo Hội
Lutheran đã được thành lập và phát triển cho đến ngày nay. Rồi những nhà
thần học khác như John Calvin, một người Pháp, cũng đã thách thức các
giáo huấn của Công Giáo La-mã và từ ảnh hưởng của Calvin, các Giáo Hội
Cải Cách, Giáo Hội Trưởng Lão đã hình thành. Về sau các Giáo Hội Anh
Quốc, Giáo Hội Báp-tít, Giám Lý, rồi Ngũ Tuần. .. được thành lập. Những
Giáo Hội này, xuất phát từ sự phản kháng (protest) nhằm cải cách Công
Giáo La-mã nên thường được gọi chung là Giáo Hội Protestant hay Hội
Thánh Tin Lành. Người Công Giáo Việt Nam
Điều
đáng mừng là giữa lòng Giáo Hội Công Giáo đang có phong trào canh tân,
trở về nghiên cứu Kinh Thánh, canh tân ân sũng và nỗ lực truyền bá Phúc
âm, đồng thời không ngừng cải thiện mối quan hệ với người Tin Lành trong
phong trào hiệp nhất. Thiết tưởng sự kiện có nhiều giáo phái khác nhau
trong Cơ Đốc Giáo chẳng khác nào một cây cổ thụ có nhiều cành, nhánh.
Vấn đề quan trọng là cây này có là bóng che mát cho bản thân ta trong
cuộc đời đang oi bức, trái cây nầy có ngon ngọt bổ ích cho linh hồn ta
đang đói khát hay không. Hơn nữa nhánh cây ấy có đang lưu chuyển sự sống
từ gốc cây thiêng liêng là Chúa Cứu Thế Hằng sống hay không. Giáo phái
hay nhà thờ không cứu rỗi được linh hồn của chúng ta. Chỉ có Chúa Cứu
Thế Giê-xu mới có quyền năng cứu vớt chúng ta ra khỏi tội lỗi và đưa
chúng ta đến thiên đàng mà thôi.Việc lựa chọn một giáo phái để tham gia
là tùy hoàn cảnh và tùy ý thức lựa chọn riêng của mỗi người. Điều quan
trọng là quí đồng hương nên sáng suốt lựa chọn cho mình một Hội Thánh
trung tín rao giảng và làm theo lời Chúa, thể hiện đức tin và tình yêu
thương như Chúa Cứu Thế Giê-xu dạy dỗ, ban truyền.
*****
