Giới Thiệu về loạt bài "Lòng Tôi Nương Tựa Nơi Ngài"

Dẫn nhập:

a. Vài nét tổng quát về sách Thi Thiên:

Thi Thiên là một tập sách tôn ca và cầu nguyện trong Kinh Thánh Cựu Ước. Tập sách gồm 150 bài, được hình thành qua 800 năm lịch sử của tuyển dân Israen, từ thế kỷ thứ 10 đến thế kỷ thứ 2 trước công lịch. Các bài trong tập sách nầy được biên soạn dưới hình thức thi văn và thi ca.

Do đó mà Hội Thánh Tin Lành Việt Nam (HTTLVN) gọi tập sách nầy là Thi Thiên, còn Công Giáo Việt Nam (CGVN) thì gọi tập sách đó là Thánh Vịnh. Truyền thống dothái cũng như bản dịch Hilạp gọi tập sách nầy là "Thi Ca Tập" (Mizmor, Psalterion).

Ba loại văn lớn của tập sách Thi Thiên là Tôn Ca, Ai Ca và Cảm Tạ. Ðây là những chứng từ nói lên những kinh nghiệm cá nhân và tập thể của con người về Ðức Chúa Trời. Các bài Thi Thiên phần lớn được dùng một cách tập thể trong các lễ phụng tế trong đền thờ, nhưng ngay trong thời cựu ước cũng vẫn đã được các cá nhân xử dụng để tôn ca và cầu nguyện cho riêng mình. Tiếp nối truyền thống của Cựu Ước, Hội Thánh và tín nhân trong thời Tân Ước, từ sơ thủy cho đến ngày hôm nay, cũng đã thường xuyên xử dụng các Thi Thiên để tôn ca và cầu nguyện trong các lễ thờ phượng cũng như trong nhiều hoàn cảnh khác nhau của cuộc sống. Như là những kinh nghiệm của con người về Ðức Chúa Trời và là những thái độ của con người trước mặt Chúa, Thi Thiên như thế đã mang một giá trị phổ quát cho con người mọi nơi, mọi thời, cả cho chúng ta ngày hôm nay.

Chiếu theo các chỉ dẫn trong các đề mục của các Thi Thiên, thì tập sách Thi Thiên gồm nhiều tác giả, trong đó 73 bài được quy cho Ðavit; Môsê là tác giả TT 90, Salomon là tác giả TT 72 và TT 127... Nhưng dần dà, truyền thống chú giải trong Hội Thánh đã xem Ðavit là tác giả của toàn bộ tập sách Thi Thiên.

Ngoài số 150 bài TT như ta có ngày nay (được Hội Thánh quy định vào cuối thế kỷ thứ 2 công lịch), Kinh Thánh cựu ước cũng như Kinh Thánh tân ước còn có một số bài Thi Ca mang những nội dung và hình thức tương đương như các Thi Thiên: Tỉ như Bài Ca Xuất Hành của Môsê (XH 15:1-18), Bài Ca của Ðêbôra (Các Quan Xét 5:1-31) trong Cựu Ước, hoặc Bài Ca "Ngợi Khen" của Maria (Luca 1:46-55), Bài Ca "Chúc Tụng" của Xacaria (Luca 1:67-79) và Bài Ca "An Bình Ra Ði" của Simêon (Luca 2:29-32) trong Tân Ước.

b. Chủ đích của các bài suy niệm về Thi Thiên:

Chúng tôi không chủ trương trình bày ở đây một nghiên cứu có tính hàn lâm về tập sách Thi Thiên. Mục đích của chúng tôi là giới thiệu "Con đường tâm linh tìm Chúa" thông qua một số Thi Thiên tiêu biểu. Công việc nầy được thực hiện dựa trên một công trình giải kinh mang tính khoa học và linh đạo. Khoa học, nghĩa là tìm hiểu ý nghĩa của các tác giả Thi Thiên thông qua nguyên tự, ngữ cảnh, văn mạch và bối cảnh lịch sử xã hội. Linh đạo, nghĩa là thông qua suy niệm, cầu nguyện, cảm nghiệm, tu tập và thực hành. Chúng tôi chủ trương cống hiến một nền linh đạo dựa trên cơ sở Thần Học Kinh Thánh (Biblical Spirituality).

"Con đường tâm linh tìm Chúa" qua các Thi Thiên được trải dài qua ba giai đoạn chính:

1. Ðiểm khởi hành: cho thấy thái độ tin yêu của người tin Chúa trước khải tượng của hành trình: chỉ một mình Ðức Chúa Trời là cao cả (TT 131); và tiếp đó là sự trả lời của con người dấn bước lên đường: con đường của người công chính (TT 1).
2. Lộ trình: thông qua bốn trạm đường quan trọng của cuộc sống: đau khổ (TT 6), niềm vui (TT 8), khủng hoảng (TT 73), tạo thành (TT 29).
3. Ðiểm kết thúc: Tôn ca Ðức Chúa Trời (TT 150); tôn ca Chúa như là Cùng Ðích của hành trình cuộc sống con người.

Ghi chú: Trong tập sách nầy, chúng tôi phần lớn sẽ xử dụng bản dịch các Thi Thiên của "Nhóm Phiên Dịch Các Giờ Kinh Phụng Vụ" trong tác phẩm "Thánh Vịnh & Thánh Ca" - không đề nơi và năm xuất bản, nhưng được thấy xuất hiện tại Sàigòn năm 1996.

c. Nền tảng và khải tượng cuộc sống đức tin:

"Con đường tâm linh tìm Chúa" trong Cựu Ước cũng như trong Tân Ước đều dựa trên lòng tin và hướng vào lịch sử ơn cứu rỗi. Các thư văn tân ước đều đã nói rõ điều nầy: Con người được cứu rỗi nhờ đức tin, và đức tin được xây cất trên nền đá tảng là Ðấng Christ (Êphêsô 2:20). Ngài là nền đá tảng và là viên đá sống cho ngôi nhà Dân Chúa (1 Phêrơ 2:4-6).

Ðức tin hướng vào lịch sử ơn cứu rỗi và nhìn nhận khải tượng Nước Ðức Chúa Trời là cơ sở, ngọn nguồn và là tất cả ý nghĩa của cuộc sống. Lời rao giảng đầu tiên của Chúa Giêsu là Nước Trời: "Thời buổi đã mãn và Nước Ðức Chúa Trời đã đến gần" (Mác 1:15). Sứ đồ Phaolô căn dặn hãy sống và làm mọi sự chỉ vì vinh hiển Chúa: "Dù ăn, dù uống, hay bất cứ làm việc gì, anh em hãy làm tất cả để tôn vinh Ðức Chúa Trời" (1Côr 10:31).

Nhưng rồi một khi đã có đá tảng làm nền, người tin Chúa còn cần phải xây cất đời mình trên nền đá tảng đó, nghĩa là phải ra tay hành động để thể hiện ngôi nhà đã được lời Chúa phác họa. Có như vậy, ngôi nhà cuộc sống đức tin của chúng ta mới không phải xây trên đất cát, nhưng đích thực đứng vững trên nền đá tảng, như chính Chúa đã phán:

"Kẻ nào nghe và làm theo lời ta phán dạy, thì giống như một người khôn ngoan cất nhà mình trên hòn đá. Có mưa sa, nước chảy, gió lay, xô động nhà ấy; song không sập, vì đã cất trên đá. Kẻ nào nghe lời ta phán đây, mà không làm theo, khác nào như người dại cất nhà mình trên đất cát. Có mưa sa, nước chảy, gió lay, xô động nhà ấy, thì bị sập, hư hại rất nhiều" (Mathiơ 7:24-27).

Nhà thần học tin lành trẻ tuổi người Ðức, Dietrich Bonhoeffer (1906-1945), nạn nhân tử hình của chế độ Ðức Quốc Xã, đã từng nói đến hai thứ ân điển: "ân điển rẻ tiền" nghĩa là tin mà không làm không theo, và "ân điển đắt giá" nghĩa là vừa tin vừa bước theo dấu vết cuộc sống của Thầy chí thánh mình, điều đã làm cho Bonhoeffer chấp nhận đến cả ngục tù và tử hình để trung thành với sự thật, với lời của Ðức Chúa Trời.

Truyền thống linh đạo hai ngàn năm của Cơđốcgiáo/Kitôgiáo cũng đã từng nói đến nền tảng và khải tượng của cuộc sống đức tin nầy.

Ignaxiô Loyola (1491-1556) nói rõ: tất cả cơ sở, ý nghĩa và viễn ảnh của cuộc sống con người là vinh quang của Ðức Chúa Trời: là ngưỡng mộ, tôn ca và dâng mình phục vụ Chúa, Ðấng tuyệt đối và vô cùng cao cả. Trước khải tượng lớn lao như thế, con người sẽ biết nhìn nhận kế đồ huyền nhiệm đầy yêu thương và thành tín của Ðức Chúa Trời trong tạo thành và lịch sử, và từ đây biết chấp nhận tất cả mọi biến sự Ngài gửi đến một cách tin yêu và thanh thản: khỏe mạnh hay đau yếu, giàu có hay bần cùng, danh giá hay ô nhục, sống lâu hay chết sớm. Ðiều độc nhất người tin Chúa tìm kiếm, chọn lựa và quyết tâm thực hiện là những gì dẫn đưa mình đến mục đích cuối cùng của cuộc sống là vinh quang của Ðức Chúa Trời.

d. Cấu trúc một bài suy niệm Lời Chúa:

Ðọc và suy niệm Kinh Thánh cần được đặt trong bối cảnh tìm vinh quang của Ðức Chúa Trời. Phát xuất từ Lời Chúa là nền tảng cho cuộc sống, suy ngắm Lời Chúa là ánh sáng và sức mạnh cho sự sống, và kết thúc Lời Chúa bằng những hành động cụ thể và thích ứng để thể hiện khải tượng vinh quang của Ðức Chúa Trời mà mình được dự phần.

Sau đây là một vài đề nghị cho ba giai đoạn (A) chuẩn bị, (B) đọc và suy niệm Kinh Thánh, (C) kết thúc một buổi suy niệm như được trình bày trong tập sách nầy. Dĩ nhiên tín nhân tu tập cần xử dụng những đề nghị nầy một cách sáng tạo, bằng cách tìm ra những lời nguyện và những điều thực hành thích ứng với hoàn cảnh sinh sống của mình. Dẫu sao, khải tượng cuộc sống đức tin vẫn cần được nhắc đi và lặp lại ở phần khai nguyện và phần kết nguyện.

---

A. Chuẩn bị và khai nguyện:

1. Tĩnh lặng - Tập trung - Ý thức:

Ra mắt trước mặt Chúa, con người cần giữ một thái độ cung kính, nhưng đồng thời vẫn an nhiên thanh thản. Nhờ thái độ an nhiên thoải mái nầy mà ta có thể dễ dàng tập trung, cầu nguyện lâu giờ, và cơ thể giữ được sự lành mạnh. Ðể giữ được thái độ an nhiên thanh thản, chúng ta cần để ý cách ngồi, cách đặt chân để tay, cách giữ mắt giữ tai, cách điều hòa và theo dõi hơi thở...

2. Nhắc nhở lại khải tượng cuộc sống đức tin:

"Con người được dựng nên,
để ngưỡng mộ, kính tôn
và dâng mình phục vụ
Ðức Chúa Trời Ðấng cao cả,
cho thành toàn cuộc sống
và cứu rỗi mọi người".

B. Ðọc và suy niệm Kinh Thánh:

1. Ðọc Kinh Thánh: Ðọc đoạn Sách Thánh đã chọn một cách chậm rãi, nhiều lần, kèm với lời nguyện xin Chúa mở lòng để hiểu được Lời Chúa và khám phá ra được những điều Chúa muốn chỉ dạy.
2. Suy niệm: (như được trình bày trong tập sách nầy).

C. Kết thúc và kết nguyện:

1. Ðiều thực hành: Suy nghiệm Lời Chúa cần đưa đến việc thể hiện Lời Ngài bằng những thực hành cụ thể và thích ứng. Có thể lấy điều thực hành được đề nghị ở đây, hoặc tìm một điều thực hành nào khác thích hợp hơn.
2. Lời kết nguyện: diễn tả yêu thương và dâng hiến, bằng cách nhìn thấy "Ðức Chúa Trời là tất cả trong tất cả" (1 Cor 15:28), nhất là trong Ðấng Christ: Ðấng vừa là diễn tả tình yêu thương và thành tín của Ðức Chúa Trời đối với con người, đồng thời cũng là diễn tả tình mến thương và dâng hiến của con người đối với Chúa (x. Philip 2:5-11):
   "Tạo thành và cứu rỗi,
   Tất cả vì tôi và cho tôi.
   Tình Ngài thẳm sâu khiêm hạ nơi Ðấng Christ,
   Tình tôi như Ðấng Christ vực lên từ sâu thẳm".

e. Nguyên tác và biên soạn:

"Bảy bài suy niệm về hành trình con người tìm Chúa qua các Thi Thiên" nầy đã được Carlo M. Martini (s.1927) diễn giảng tại đại thánh đường Milanô và tiếp đó đã được xuất bản dưới tựa đề "Che cosa è l'uomo perché te ne curi" (Torino 1983; Bản dịch tiếng Ðức: "Mein Herz vertraut Ihm – Geistliche Psalmenauslegung", Freiburg-Basel-Wien 1985, 21987). C.M. Martini là một nhà giải kinh, nhà thần học và là mục tử của hội thánh thành Milanô nước Ý có nhiều ảnh hưởng trên thế giới.
Những suy tư của C.M. Martini đã được phát triển dựa trên những nghiên cứu Kinh Thánh và thần học có tính khoa học, nhưng đồng thời lại được diễn xuất trong một ngữ cảnh linh đạo và mục vụ cụ thể riêng biệt. Do đó, chúng tôi nghĩ sẽ thích hợp và có hiệu quả hơn, nếu những tư tưởng nầy được suy nghĩ và diễn tả lại cho thích ứng với văn cảnh linh đạo và mục vụ của các hội thánh ở Việt Nam. Ðó là công việc "biên soạn" mà chúng tôi xin đảm nhận.


f. Một số từ ngữ tiếng việt:

Có một số từ ngữ Kinh Thánh và thần học tiếng việt đã được chuyển âm từ các bản dịch tiếng Anh, Pháp hay Trung Quốc, thay vì từ các nguyên tự Hilạp hoặc Latin. Tỉ như từ cơđốc, Cơđốc giáo, Mathiơ, Giăng, Jêsus, Christ, Mari, phép baptem, ... Trong tập sách nầy, chúng tôi xin phép được dùng một số từ ngữ dựa trên tiêu chuẩn chuyển ngữ từ nguyên tự, nhưng đồng thời cũng phần nào tôn trọng những tập quán đã quá in sâu trong các hội thánh. Vậy nếu đây đó có những từ ngữ ít quen thuộc, thì chúng tôi ước mong các con cái Chúa rộng lòng bao dung bỏ qua cho, để chỉ nhìn đến những nội dung và những thực tại ở phía sau các từ ngữ, và đó là điều căn bản và thiết yếu.
Ngoài ra, chúng tôi phần lớn cũng sẽ viết chữ thường thay vì chữ hoa một số từ địa danh, tên riêng, tên dân tộc, khi những từ nầy được dùng như tĩnh từ (không phải như danh từ).